Giacomo Casanova: De school van het leven

Giacomo Casanova: De school van het leven (Italië, 1790-1798): 332 blz: Vertaald door Theo Kars (1991): Uitgeverij Athenaeum-Polak & van Gennep

 

"De school van het leven" is het eerste deel van de memoires van de Venetiaan Giacomo Casanova (1725-1798). In 2015 heb ik een serie van 10 stukjes geschreven met uitgebreide citaten uit dit boek. Nu ben ik van plan alle 12 delen van de memoires te herlezen en kort te bespreken met de mooiste citaten. Ik ben inmiddels gevorderd tot deel 6.

 "De school van het leven" gaat over de eerste 18 jaren van het leven van Casanova. Al op jonge leeftijd doet hij zijn eerste seksuele ervaringen op, bij Bettina, een meisje dat drie jaar ouder is dan hijzelf. Hij krijgt de smaak te pakken en blijft de rest van zijn leven onvermoeibaar achter vrouwen aanjagen. 

 Behalve zijn liefdesavonturen bevatten zijn memoires veel informatie over de zeden en gewoontes van zijn tijd en zijn ze doorspekt met opmerkelijk veel levenswijsheden. Ik heb afgelopen oktober "De school van het leven" voor de vijfde keer gelezen en kan dit deel van harte aanbevelen aan andere lezers.

 

Citaten:

- U zult lachen als u te weten komt dat ik vaak zonder gewetensbezwaar domoren, schurken en dwazen heb bedrogen als mij dat nodig leek. Wat vrouwen betreft: het bedrog is wederzijds en telt niet, want als er liefde in het spel is, zijn beide partijen gewoonlijk de dupe.

 

- Mijn leven is mijn stof, mijn stof is mijn leven. Omdat ik dit doorbracht zonder ooit te denken dat ik zin zou hebben het te beschrijven, kan het een belang krijgen, dat misschien zou ontbreken als ik tijdens mijn leven het voornemen had gehad het op mijn oude dag te beschrijven en, wat meer is: te publiceren.

 

- Het koesteren van mijn zintuiglijke genietingen is heel mijn leven mijn voornaamste bezigheid geweest; ik heb nooit een belangrijker doel gekend. Omdat ik mij geboren voelde voor de andere sekse, heb ik deze altijd liefgehad, en alles gedaan wat ik kon om wederliefde te wekken. Ik heb ook altijd erg veel van lekker eten gehouden en daarnaast een hartstocht gehad voor alles wat mijn nieuwsgierigheid prikkelde.

- Bettina kwam elke dag mijn haar kammen. Zij waste mijn gezicht, hals en borst en liefkoosde mij als een kind. Ik wist dat ik die strelingen als onschuldig moest opvatten, en nam het mijzelf kwalijk dat ik erdoor van slag raakte. Omdat ik drie jaar jonger dan zij was, dacht ik dat zij niet van mij kon houden met ondeugdzame bedoelingen, en daardoor kreeg ik een hekel aan mijzelf vanwege mijn eigen ondeugdzame verlangens.

 

- Wie echt van iemand houdt, is altijd bang dat het voorwerp van zijn liefde zal denken dat hij overdrijft; en door de vrees te veel te zeggen, zegt hij te weinig.

- Liefde is welsprekend, het onderwerp is onuitputtelijk, maar als het einddoel waarop zij is gericht, niet in zicht komt, zakt zij ineen als deeg bij de bakker.

- Ik was zo ijdel mij nog niet te willen scheren: ik koesterde mijn donshaar omdat dit bewees hoe jong ik nog was. Dit was een absurd idee, maar op welke leeftijd houdt iemand er eigenlijk geen absurde ideeën meer op na? Hij komt makkelijker van zijn ondeugden af.

- Ik eindigde met deze dwaze gemeenplaats, waar men zich van bedient om elk meisje, zelfs een fatsoenlijk, in behoeftige omstandigheden te troosten. Ik voorspelde haar het geluk dat haar ten deel zou vallen door de onweerstaanbare uitwerking van haar charmes.

- Ik had een vast voorgevoel dat ik die avond al mijn geld zou terugwinnen. Enkele jaren later heb ik mij gewroken door een pamflet te schrijven waarin ik voorgevoelens hekelde. Ik geloof dat de enige voorgevoelens waar een wijs man aandacht aan moet schenken degene zijn die hem onheil aankondigen: deze komen voort uit zijn verstand. Voorgevoelens van komend geluk worden door het hart ingegeven, en het hart is een dwaas wie het past in de Fortuin te geloven, want deze is eveneens dwaas.